Interview: Janine Wats  Beeld: Nella Photography

Ik zie het als een eer om shiatsu-behandelaar te zijn. Om in een eeuwenlange lijn van meesters en leerlingen te staan die de kennis van TCM aan elkaar doorgeven. Ik ben er van overtuigd dat shiatsu-therapie erkenning verdient en een volwaardige plek moet krijgen in de gezondheidszorg in Nederland. Het zou prachtig zijn als wij als bestuur daar de komende tijd een constructieve bijdrage aan kunnen leveren, in het belang van ons allen.

Tweedeling

Het afgelopen jaar is er een vreemde tweedeling te ontstaan in allerlei lagen van de samenleving: Leven en dood, goed en fout, voor en tegen, wappies en schapen. Op dezelfde manier is er een strikte scheiding aangebracht tussen essentiële en niet essentiële zorg. Er is steeds minder ruimte voor dialoog en nuance. Voor grijstinten.

Deuren weer open

Vanaf 3 maart mogen de deuren van onze praktijk weer open. Dat is geweldig goed nieuws en een grote opluchting. Voor therapeuten natuurlijk, maar vooral onze cliënten die de afgelopen maanden verstoken zijn gebleven van zorg die zij wel degelijk als onmisbaar ervaren. We gaan een drukke en intensieve tijd tegemoet. Net als na de eerste lockdown moet er een grote inhaalslag worden gemaakt.

Het afgelopen jaar is er een vreemde tweedeling te ontstaan in allerlei lagen van de samenleving

Hoe lang we zorg kunnen blijven bieden is onzeker; Het kabinet kondigde afgelopen dinsdag bij voorbaat al aan dat de maatregelen opnieuw worden aangescherpt, zodra het aantal ‘besmettingen’ weer oploopt of de rekenmodellen van het RIVM een zorgwekkend perspectief laten zien. Het bewijst opnieuw in wat voor kwetsbare positie wij als shiatsu-therapeuten  zijn beland. 

Essentiële zorg

Het afgelopen jaar is pijnlijk duidelijk geworden wat beleidsmakers sinds maart vorig jaar verstaan onder medisch noodzakelijke zorg. We zijn met onze neus op de feiten gedrukt: De nadruk is komen te liggen op zorg die niet ‘heel diep’ gaat. Alles lijkt gericht op het voorkomen van sterfgevallen op korte termijn. Zorg die gaat over kwaliteit van leven of het scheppen van voorwaarden om ten volle te kunnen leven, heeft op zijn zachtst gezegd ‘weinig prioriteit’. Dat er jaarlijks maar liefst 750.000 behandelingen worden gegeven door complementaire zorgverleners, lijkt er niet langer toe te doen.

Professionalisering en beeldvorming

Als bestuur zijn we midden in de tweede lockdown geïnstalleerd. We treffen een situatie aan die compleet anders is dan we gewend waren. Het complementaire veld heeft de afgelopen jaren een enorme inhaalslag gemaakt. Inmiddels zijn we geprofessionaliseerd op een niveau dat vergelijkbaar is met de reguliere zorg. Helaas blijkt nu dat we nog altijd niet als zodanig worden herkend. We  kunnen er niet omheen: de beeldvorming rond complementaire zorg is ernstig achtergebleven bij de professionaliseringsslag die we intern hebben gemaakt. 

De ontstane situatie vraagt om visie en de ontwikkeling van een nieuwe strategie. Als bestuur hebben we daarom besloten om de eerste 100 dagen te gebruiken om te verkennen en te bepalen wat deze tijd van ons vraagt. Zodat we doelgericht kunnen handelen, in het belang van ons allemaal en op een manier waarin we onszelf herkennen.

Waarom niet en waarom niet ik?

Toen ik werd gevraagd om voorzitter te worden van Shiatsu Vereniging Nederland, dacht ik in eerste instantie: nee. Ik zag mezelf nooit zo als voorzitter, als iemand die de leiding neemt. Maar toch was er een zaadje geplant waardoor ik ging denken: waarom niet en waarom niet ik?

De beeldvorming rond complementaire zorg is ernstig achtergebleven bij de professionaliseringsslag die we intern hebben doorgemaakt.

Er zijn altijd tal van redenen te vinden om dingen niet te doen. Maar ik ben op een punt ben gekomen in mijn leven, waarop ik vind dat ik mijn ervaring moet inzetten om dingen te helpen veranderen. Als er kansen op je pad komen, moet je ook kunnen verantwoorden waarom je daar niet op in zou gaan. 

Wij hebben als gezin veel in het buitenland gewoond. Parijs, Tokyo, Turkije en de Verenigde Staten. Die vraag ‘waarom zouden we niet?!” is altijd leidend voor ons geweest en ligt aan de basis van onvergetelijke ervaringen. 

Portland

In de VS woonde ik met mijn gezin in Portland. In die tijd werkte ik als shiatsu-therapeut in een Immune Deficiency Center. Daar was ik onderdeel van een multidisciplinair team van behandelaars, dat op basis van volledige gelijkwaardigheid met elkaar samenwerkte. Het belang van iedere individuele patiënt, vaak mensen met ernstige aandoeningen, stond centraal in het beleid. Het was een  uitermate inspirerende en leerzame tijd en we boekten geweldige resultaten.

Samenwerken

Ik ben opgeleid aan een shiatsu-school in Londen. Daardoor ben ik niet verbonden aan een van de scholen in Nederland. De samenwerking tussen de scholen heb ik tot nu toe vooral gemerkt tijdens het Europese Shiatsu Congres. Dat was heel bijzonder. Shiatsu kan een vrij solitair beroep zijn, maar in Amsterdam voelde ik een enorme energie loskomen op Europees niveau. De vorm was daar minder belangrijk dan het leggen van verbinding en het gezamenlijk leren. 

Ik houd van wetenschap, van leren, van ontwikkeling en groei. Op mijn achttiende ben ik pharmacie gaan studeren. Ik heb met veel plezier gewerkt in de farmaceutische industrie. Maar toen ik tot de overtuiging kwam dat medicijnen geen werkelijke oplossing bieden voor gezondheidsproblemen, heb ik die wereld ook weer bewust achter me gelaten.

Urgent en de moeite waard

Als shiatsu-therapeut gebruiken we Ki en de energie van universele liefde en licht om een wezenlijke verbinding aan te gaan met onze cliënten. Ik denk dat het het tijd is om die scheppende kracht ook aan te spreken om verbinding te leggen met onze directe omgeving. Shiatsu is een prachtig ambacht, dat zich afspeelt op het grensvlak tussen wetenschap, psychologie en spiritualiteit. Wij behandelen onder anderen mensen met somatische klachten, die op psychisch en emotioneel gebied geheeld kunnen worden. Klachten waar de huisarts vaak geen adequate behandeling voor heeft. Het afgelopen jaar is het aantal cliënten dat dit soort klachten heeft enorm gegroeid. Daarmee leveren we een wezenlijke bijdrage aan de kwaliteit van eerstelijns gezondheidszorg in de breedste zin.

Het is echt hoog tijd is dat we zichtbaarder worden. Als complementair veld, als shiatsu-therapeuten, maar ook ieder van ons afzonderlijk. Het heeft zin andere zorgverleners actief te informeren over wat we doen en welke cliënten daar baat bij kunnen hebben. De huisarts, een gezondheidscentrum in de buurt, een AA groep, een hospice of een verzorgingshuis. De mogelijkheden zijn talrijk. Het is urgent en het is de moeite waard! Cliënten schieten namelijk niets op met de labels ‘essentieel’ en ‘complementair’.

Verbinding en groei

Als voorzitter beschouw ik het leggen van verbindingen als een van mijn belangrijkste taken. Verbinding met en tussen shiatsu-therapeuten, therapeuten uit de complementaire zorg als geheel, met huisartsen, psychologen, verloskundigen en andere behandelaars in het reguliere veld. 

We kunnen verbinding leggen met verschillende shiatsu-scholen in Nederland en daarbuiten. We kunnen elkaar inspireren en van elkaar leren om samen te groeien. Ik zie groei en ontwikkeling als een van de belangrijkste drijfveren in het leven. Wat zijn we zonder groei?

 

 


Dit artikel wordt u aangeboden door Shiatsu Vereniging Nederland.
Logo SVN